फुटबललाई दाग लगाउने खेल

काठमाडौं । फ्रेन्चाईज फुटबल एनएसएलको ईतिहासमा शनिबार ‘कालो दिन’ बनेर बस्नेछ । विश्व फुटबलको निकै दुर्लभ दृष्य शनिबार दशरथ रंगशालामा प्रर्दशन भयो ।

प्लेअफको रस्साकस्सीमा ललितपुर सिटी एफसी र विराटनगर सिटी एफसी मैदानमा थिए । प्लेअफमा पुग्न दुवै टिमलाई जितको विकल्प थिएन ।

दोस्रो हाफमा विराटनगरविरुद्ध ललितपुरले २–० को अग्रता बनाएको थियो । विराटनगरका खेलाडीले ‘एकाएक’ मैदान बाहिर निस्किए । खेललाई बहिस्कार गरे । रेफ्रीको निर्णय आफ्नो अनुकुल नआएको भन्दै विराटनगरले खेलनै केहि बेर रोक्यो ।

नेपाली फुटबलमा यस्ता घटना नयाँ हैनन् । तीनै मान्छे एन्फा र एनएसएलमा आबद्ध छन् । तर ती निकै पुराना कुरा भए । रेफ्रीको निर्णयविरुद्ध आलोचना र खेद प्रकट गर्न पाइन्छ । तर खेलको दौरान खेल खेल्दिन भन्नु र प्लेयर बक्सनै छाडेर हिड्नु फुटबलको मर्मलाई धक्का दिनु हो । अझ भनौं एनएसएलको प्रतिष्ठामा ‘दाग’ लगाउनु हो । व्यवसायीक फुटबलको कोशेढुङ्गा मानिएको एनएसएलको पहिलो सिजनमै विराटनगर टिमले ठुलो ‘धक्का’ दिएको छ ।

खेलमा सुरुवातदेखिनै विराटनगरको बेन्च अराजक देखिन्थ्यो । ह्विसल बजेको केही मिनेटमै विराटनगरको बेन्च निकैनै तातेको थियो । अनुशासनहिन कार्य भैरहेका थिए । बेन्चका खेलाडी हेर्दा लाग्थ्यो, ती खेलाडी हैनन् । खेलाडीको बोली र ब्यवहार देखिदैनथ्यो ।

सामान्य फल भएको अवस्थामा रेफ्रीबाट ‘अनुकुल निर्णय’ नआउँदा बेन्चमा के गरेका थिए र के बोलेका थिए, सायद लेख्ने ठाउँ छैन । लाग्थ्यो ‘यो कुनै जिल्लाभित्र हुने खसी बोका कप हो ।’

ललितपुर सिटीले मुख्य प्रशिक्षक प्रदिप हुँमागाईलाई बर्खास्त गरेको थियो । लगत्तैको खेलमा जित निकालेसँगै उसको शीर्ष चारमा पुग्ने बाटो खुल्ला भयो । मुख्य प्रशिक्षकका रुपमा आएका राजु तामाङको टोलीे फेरि एक पटक खेलमा अग्रता बनायो । मार्की तथा कप्तान अन्जन विष्टले ३६ औं मिनेटमा गोल गरेका थिए । ललितपुरको बेन्च गोलको खुसीयाली मनाईरहेको थियो । विराटनगरको बेन्च भने निकैनै आक्रमक देखिन्थ्यो ।

मैदानभित्रको माहोल पनि तातिएको थियो । विराटनगरका पेड्रो मान्जीले प्रहार गरेको बल लतिपुरका डिफेण्डर पिटरको हातमा लाग्यो । रेफ्रीले आफुले नदेखेको निर्णय सुनाए । सोहि बल गोलरक्षक अर्पण कार्कीले नियन्त्रणमा लिए ।

मैदानभित्रका खेलाडी रेफ्रीको प्रतिवादमा उत्रदा बेन्च समेत सोहि अवस्थामा थियो । अपशब्द बारम्बार गुन्जिरहेको थियो । केहि समयमै अन्जनले आफ्नो बक्सभित्र विराटनगरका सुनिल बललाई फल गरे । रेफ्रीले सो अवस्थालाई ‘एटभान्टेज’ थिए । अन्जनले बल अगाडी बढाए ।

‘टच लाइन’ अघि भएको फललाई पेनाल्टी नदिएको भन्दै विराटनगरका प्रशिक्षक, अफिसियल, बेन्च प्लेयर मैदानमै प्रवेश गरेर रेफ्रीको निर्णयको प्रतिकार गर्न थाले । बेन्च प्लेयर विजय धिमालले टच लाईनमा भएको पानीको बोतललाई फ्याल्दिए । अन्यले पनि सोही गरे ।

रेफ्री कविन ब्यञ्जनकारले पुनः खेल सुरु गराए । पहिलो हाफ समाप्त भयो । विराटनगरका अफिसियल आयोजक र एन्फा टेक्निकल प्रतिनिधिसँग विवादमा उत्रिएका थिए ।
दोस्रो हाफ सुरु भयो । बेन्चको अवस्था उहीँ थियो । बेन्चमा रहेका वैकल्पिक गोलरक्षक सूर्य अधिकारी र विजय धिमाल लगायत केही खेलाडी र अफिसियल रेफ्रीविरुद्ध खरो रुपमा उत्रिएका थिए । उनीहरु अपशब्द बोलिरहेका थिए ।

रेफ्रीलाई ‘तक्लु’ र गोलरक्षक अर्पणलाई बारम्बार गाली गरिरहेका थिए । बल नियन्त्रणमा लिएर ढलेका अर्पणलाई सूर्य गाली गर्दै थिए ।
रेफ्रीलाई बेन्चमा बसेका उनीहरु भनिरहेका थिए, ‘कार्ड दे न ओई तक्ले’

बेन्चको अवस्था हेर्दा लाग्यो । त्यहाँ कुनै पनि गल्ली कप खेलिरहेका खेलाडी थिए । उनीहरु प्रतियोगिता र आफ्नो मान समेत नराखी बारम्बार अपशब्द बोलिरहेका थिए ।
यस पटक मात्रै यस्तो भएको हैन । गत सिजन ए डिभिजन लिगको ३० औं खेलमा मनाङ मस्र्याङ्दी र मछिन्द्रबीच झडप हुँदा उनीहरुको भुमिका यस्तै थियो । बेन्चलाई तताउनेदेखि मैदानमा हात हालाहाल गर्नेसम्मको हर्कत गरेका थिए । घटनामा संलग्न विजयलाई एन्फाले २ खेल निलम्बन गरेको थियो ।

खेलको ६२ औं मिनेटमा विमल रानाले दोस्रो अग्रता बनाए । त्यसपछि त विराटनगरले फुटबलको मर्मलाईनै मार्ने प्रयास गर्याे ।
पूर्वका शानको ‘स्लोगन’ राखेर तराईमा फुटबलको रौनक भर्ने कुरा क्लबले विर्सियो । भारतीय प्रशिक्षक यान ल र क्लबका निर्देशक सोनम घलेले खेलाडीलाई मैदानबाट निस्कन निर्देशन दिए । खेलाडी मानिरहेका थिएनन् तर उनीहरुले गाली गर्दै खेलाडी बाहिर बोलाए । खेलिरहेका खेलाडी बेन्चमा रहे । बेन्चका खेलाडी नाराबाजीमा लागे ।

यस्तो बेला आफ्नो धर्म छाडेनन्, विराटनगरका स्पेनीस खेलाडी पेड्रो जाभियर मान्जीले । उनलाई यान र सोनमले बारम्बार बाहिर निस्कन दबाब दिए । तर उनले सुनेनन् । मान्जी नेपाल खेल्न आएका एक व्यवसायीक खेलाडी हुन् । युरोपका हुन् । उनले फुटबलको मर्मलाई ढल्न दिएनन् । ललितपुरका खेलाडी पनि मैदानमै थिए ।

एन्फा प्रतिनिधि र मिडिया प्रतिनिधिले बाहिर रहेका खेलाडीलाई सम्झाए । यस्ता कार्यलाई लिएर फुटबल संघले कारबाही गर्न सक्छ भनेपछि खेलाडी मैदान छिरेका थिए । प्रशिक्षक यान ल र सोनम सहित अन्य अफिसियल भने खेलाडीलाई मैदान नजान दबाब दिरहेका थिए ।

करिब ७–८ मिनेट खेल रोकियो । खेलले पुनः निरन्तरता पायो । विराटनगरको बेन्चबाट रेफ्रीमाथि असन्तुष्टि पोख्ने क्रम रोकिएन ।

खेल सुरु भएपछि पुनः लयमा रहेको ललितपुरले दुई गोल गर्याे । अर्काे गोल पनि अन्जनले गरे । उनले ८१ औं मिनेटमा गोल गर्दा अजरबैजानका स्ट्राइकर नुर्लान नोभ्रुजोभ जाहिदले चौथो गोल ईन्जुरी समयमा थपे ।

नतिजासंगै ललितपुरले प्लेअफमा स्थान बनायो । विराटनगर भने प्रतियोगिताबाट बाहिरियो ।

खेलपछि बोलेका प्रशिक्षक यान लले नेपाली रेफ्री भारतको स्कुल स्तरको भएको प्रतिक्रिया ँिददै ललितपुरका रेफ्रीले ललितपुरकै खेल खेलाएको बताए । अन्तिममा उनले भने, अर्काे बर्ष फेरि भेटौंला ।

प्रतियोगिता सुरु हुनु अघि कागजमा विराटनगर निकै बलियो मानिएको थियो । विदेशी कोच र विदेशी खेलाडी हेर्दा लाथ्यो, उसले पहिलो संस्करणको उपाधिनै हात पार्नेछ । तर विस्तारै उसले यसको छनक छोड्दै गयो र प्रतियोगिताबाट बाहिरिएको छ ।

प्रतियोगिताबाट विराटनगर बाहिरिएको मात्र छैन । उसले एनएसएल र फुटबललाई ठुलो धक्का दिएको छ । पूर्वको शानले आम फुटबल प्रेमीले गरेको फुटबल र समर्थनमाथि लात हानेको छ । फुटबलमा जे गरेपनि हुन्छ भन्ने जुन मानक उसले स्थापित गर्न खोजेको छ, नेपाली फुटबलको भविष्यका लागि यो निकै खतरनाक छ ।

एनएसएल र एन्फाले निर्णय लिन बाँकी छ । तर जुन हर्कत विराटनगरले शनिबार दशरथ रंगशालामा देखाएको छ । त्यो अक्षम्य छ ।

एनएसएल अघि एक जना फुटबलकर्मी भन्थे, विराटनगरको व्यवस्थापन हेर्दा लाग्छ, यिनीहरु फुटबलप्रति निकै गम्भिर छन् । फुटबललाई योजनाबद्ध रुपमा अघि बढाउने दिर्घकालिन योजना र चुस्त व्यवस्थापन विराटनगरसंग छ । तर पहिलो संस्करणमै विराटनगरले सबै सम्भावनामा ‘पानी’ हालेको छ । खेलमा अनुशासन पहिलो शर्त हो । विराटनगर पहिलो शर्तकै बाजी हारेको छ ।

प्रतियोगितामा रेफ्रीको निर्णय निकै विवादित देखिन्छ । रेफ्रीकै गलत निर्णयका कारण धेरै खेलको नतिजा प्रभावित बनेका छन् । भिडियो फुटेज र प्रमाण सहित टिमहरुले रिपोर्ट गर्दा समेत एन्फा र आयोजकबाट निर्णय हुन सकेको छैन ।

एन्फाको प्राविधिक टिम र आयोजक यसमा दोषी देखिन्छन् । तर आफु अनुकुल नतिजा नआएपछि मैदान छाड्ने विराटनगर जस्तो टिमको हर्कत क्षमा योग्य छैन । आयोजकले तत्काल ‘एक्सन’ लिन आवश्यक छ ।