दर्शक विहीन खेलकुदको अर्थ

काठमाडौं । कोरोनाको दोस्रो लहर सुरु भएसंगै सरकारले दर्शक सहितको रंगशाला बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ । स्वास्थ्य मापदण्ड पूरा गर्न कठिन हुने भएकाले सरकारले दर्शक सहितको खेल प्रतियोगिता आयोजनामा रोक लगाएको छ ।

खेलकुद क्षेत्र विगत एक वर्ष अघिदेखि थलिएको छ । कोरोना संक्रमण सुरु भएसंगै ७७ सालको चैतमा सरकारले लकडाउन गर्यो । देश ठप्पै भयो । खेलकुद अछुतो रहेन । रंगशाला र मैदानमा ताला लागे । खेलाडी घरमै थन्किए । कति त संक्रमित भए ।

कोरोनाको पारो विस्तारै तल झर्न थाल्यो । जनजीवन सामान्य उन्मुख देखिन्थ्यो । केही खेलाडी प्रशिक्षणमा फर्कन थाले । प्रतियोगिताहरु आयोजना भए । खेलाडी सामान्य अवस्थातिर फर्कदै थिए । वर्ष दिनमा खेलकुद पुन पुरानै लयमा फर्कन लागेको देखिन्थ्यो ।

तर, अवस्था उही रहेन । पुन कोरोनाको दोस्रो लहर जारी छ । छिमेकी भारत सहित धेरै देश यसबाट बढी प्रताडित बनेका छन् । कोरोनाको दोस्रो लहर सुरुवाती चरण जस्तै त छैन । तर यसले जटिलता थप्ने भएकाले सरकारले विद्यालय सहित भेला जमघट र भिड हुने रंगशाला बन्द राख्ने निर्णय गरेको हो । विस्तारै तंग्रिन लागेको खेलकुदमा ब्रेक लागेको छ । सरकारले भनेको छ, दर्शक सहितका रंगशाला बन्द हुनेछन् । अर्थात दर्शकलाई रंगशाला प्रवेश निषेध गरिएको छ ।

त्यसो भए खेलकुद अब कसरी चल्छ त ?

सरकारको निर्णयले दर्शक सहितको र रंगशाला बन्द हुने हो । तर तत्काललाई प्रतियोगिता भने सञ्चालन हुन्छन् । खेलाडीहरु प्रशिक्षण गर्छन् । प्रतियोगिता खेल्छन् । खेलकुदको एउटा चक्र चल्नेनै देखिन्छ । यत्ति हो, त्यसमा दर्शक हुने छैनन् । दर्शक राखेर प्रतियोगिता खेलाउने जोखिम सरकारले लिन चाहेन । आखिर स्वास्थ्य भन्दा ठुलो चिज अरु हुदैन । खेलकुद पनि हुदैन । कोरोनाको प्रभाव कम भएसंगै सरकारले पनि दर्शकका लागि खुकुलो नीति अख्तियार गर्ला भन्ने धेरैको अपेक्षा छ ।

सरकारको निर्णयसंगै पहिलो झट्का त्रिदेशीय क्रिकेटमा पर्यो । नेदरल्याण्ड्स, मलेसिया र नेपाल सम्मिलित प्रतियोगिताको सुरुवाती खेलमा राम्रै दर्शक देखिन्थे । पहिलो दिनमै झण्डै साढे ४ हजार दर्शकले टिकट किनेका थिए । सरकारको निर्णयसंगै अब त्रिकोणात्मक सिरिजका बाँकी खेलमा दर्शक हुने छैनन् । दर्शक बिनै नेपालले सिरिजका बाँकी खेल टुङ्गयाउनुपर्नेछ । दर्शक नहुँदा नेपालले मंगलबारमात्र ‘हाइस्कोरिङ’ खेलको नतिजा नेदरल्याण्ड्सलाई सुम्पिएको थियो । नतिजा मात्र खराब रहेन, दर्शक नहुदाँ आर्थिक नोक्सान समेत आयोजकले ब्यहोर्नु परेको छ ।

रंगशाला बन्द गर्ने निर्णयको अर्को झट्का संघारमै रहेको फ्रेन्चाईज फुटबल नेपाल सुपर लिगमा देखिन्छ । अन्तिम तयारीमा रहेको एनएसएलले पहिलो सिजननै दर्शक बिना सञ्चालन गर्नुपर्ने भएको छ । एनएसएलका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुदीप शर्माले दर्शक नभएपनि प्रतियोगिता नरोकिने बताएका छन् । तर दर्शक नहुँदा पक्कैपनि प्रतियोगिता सफल हुदैन । आर्थिक नोक्सान त छदैछ । एनएसएल घोषणा भएको सन् २०१९ मा हो । तर रंगशाला तयार नहुँदा प्रतियोगिता हुन पाएन । त्यसपछि कोरोना सुरु भैहाल्यो । विस्तारै जनजिवन सामान्य बन्न थालेपछि एनएसएल पुन तात्तिएको हो । तर प्रतियोगिता सुरु हुन नपाउँदै दोस्रो लहरले छोपिहाल्यो ।

तयारी निकै अघि बढेकाले प्रतियोगिता नरोक्ने आयोजकको तयारी छ । तर थोरै दर्शक राखेर भएपनि एनएसएल अघि बढाउने आयोजकको कोशिश जारी छ । ‘नियमित संवाद र सम्पर्कमा छौं । सरकारले दिएका हरेक निर्देशन पालना गर्छौ । तर केही प्रतिशत दर्शक राखेर भएपनि प्रतियोगिता गर्ने कोशिश गरिरहेका छौं ।’ सिईयो शर्माले भने ।

थाहा छैन, कोरोनाको प्रभाव कति समयसम्म रहन्छ । तर खेलकुद भने रोकिने छैन । दर्शक सहित होस वा विहिन, खेलकुद चलिरहन्छ । खेलकुद मानव जिवनको संस्कृति र सभ्यता हो । सभ्यताको अस्तित्वका लागि भएपनि खेलकुद गतिशिल बन्नेनै छ । कोरोनाको दोस्रो लहर जारी छ । विस्तारै मानव सभ्यताले यसलाई जितेर अघि बढ्ने विश्वास छ । तर कोरोनासंग रस्साकस्सी चल्दै गर्दा केही समय दर्शक बिनै रंगशाला चलायमान बनाउनुपर्ने देखिन्छ ।