काठमाडौं । सन् २०२२ को पहिलो ठूलो फुटबल प्रतियोगिताका रूपमा आइतबार अफ्रिकी कप अफ नेसन्स सुरु हुँदैछ । आयोजक क्यामरुनले उद्घाटन खेलमा बुरकिना फासोको सामना गर्नेछ र प्रतियोगितामा इंग्लिस प्रिमियर लिगका नाम चलेका खेलाडीको राम्रै जमघट पनि हुनेछ । त्यसो त यो प्रतियोगिता सन् २०२१ को जुनमै हुनु पर्ने थियो । तर यसलाई जनवरीमा सारिएको थियो, किनभने त्यो क्यामरुनमा निकै वर्षा हुने समय थियो । फेरि कोरोना भाइरस संक्रमणको महामारीका कारण प्रतियोगिता अहिले सन् २०२२ मा हुन लागेको छ ।
अहिले जुन समयमा यो प्रतियोगिता हुन लागेको छ, त्यसलाई लिएर अफ्रिकी फुटबल महासंघको पनि खुबै आलोचना भइरहेको छ । यो प्रतियोगिताकै कारण युरोपेली क्लबले आफ्ना प्रमुख खेलाडी गुमाउने छन् । अझ डर त के पनि थियो भने यसपल्ट पनि कतै प्रतियोगिता नहुने त होइन् ? आखिरमा सबै खाले अनुमानबीच अन्तत: प्रतियोगिता सुरु हुने भएको छ । इंग्ल्यान्डका पूर्व खेलाडी इयान राइट मान्छन्, खासमा धेरैलाई अफ्रिकी कप अफ नेसन्सको आलोचना गर्दा खुसी हुन्छ ।
यो त अझ रंगभेदी व्यवहारकै एक भाग हो । युरो र कोपा हुने बेला जति सबैलाई त्यसको सकारात्मक चर्चा गर्दा खुसी लाग्छ, तिनैलाई अफ्रिकी कप अफ नेसन्सको गलत चर्चा गर्दा के के न गरे जस्तो हुन्छ । विशेषत: इंग्लिस प्रिमियर लिग अहिले निर्णायक मोडमा पुगेको बेला आफ्ना प्रमुख खेलाडी गुमाउँदा क्लबलाई रिस उठ्नु स्वभाविक पनि हो । तर अफ्रिकी कप अफ नेसन्स कुनै ठूलो प्रतियोगिता होइन्, यसको धेरै अर्थ छैन् भनेर बोल्नु भने गलत नै हो ।
जे होस, प्रतियोगिता हुने भएपछि ती आलोचना पनि हराएर जाने छन्, आफै । लगातार दोस्रो संस्करण प्रतियोगितामा २४ टिम हुनेछन् । त्यसको अर्थ चार चार टिमका छ समूहमा सबैभन्दा लिग चरणका आधारमा खेल हुनेछ । त्यसको शीर्ष दुई स्थानमा आउने टिमले स्वत: अन्तिम १६ मा प्रवेश पाउने छन । बाँँकी चार टिम प्रत्येक समूहको तेस्रो स्थानमा आउने शीर्ष टिम हुनेछन् । यसबीच एउटा महत्त्वपूर्ण प्रश्न रहेको छ, प्रतियोगिताको उपाधि जित्नका लागि बलिया प्रत्यासी को को हुन त ?
प्रतियोगिताको डिफेन्डिङ च्याम्पियन हो, अल्जेरिया र यो नै सबैभन्दा बलियो दावेदार हो । म्यानचेस्टर सिटी विन्गर रियाद मेहराजको नेतृत्वमा रहेको अल्जेरिया ३४ खेलयता अपराजित छ । अल्जेरियालाई चुनौती दिने दुई टिम छन्, सादियो मानेको सेनेगल र मोहम्मद सलाहको इजिप्ट । संयोगले दुवै लिभरपुलका खेलाडी हुन् । प्रतियोगितामा इतिहासमा घाना र नाइजेरियाले अधिकांस समय राम्रो खेलेका छ, त्यसैले पनि यी दुई टिमको सम्भावनालाई पनि नकार्न सकिन्न ।
आयोजक भएको नाताले क्यामरुनको सम्भावना पनि उत्तिकै छ । माली भने प्रतियोगितामा आश्चर्यजनक नतिजा निकाल्न सक्ने टिमका रूपमा हेरिएको छ । अनि आइभरी कोस्ट, मोरोक्को र ट्युनिसियालाई पनि कमजोर त पक्कै आँक्न मिल्ने छैन् । प्रतियोगिता सुरु नै हुने भएपछि यसले अबको दिनमा कस्तो रूप लिने हो, त्यसमा पनि सबैको नजर हुनेछ । अहिले चारैतर्फ कारोना भाइरस संक्रमणको तेस्रो लहर आउने डर भइरहेको छ ।
त्यसैले यसले कतै प्रतियोगितालाई व्यवधान पुर्याउने त होइन्, यही मूल प्रश्न हो । अफ्रिकी देशमा खोपको स्थिति के कस्तो छ, त्यसबारे पनि आधिकारिक जानकारी छैन् । कति दर्शकलाई प्रवेश दिइने हो, त्यसमा पनि अलमल कायम रहेकै छ । तर एउटा तथ्य के निश्चित छ भने यो प्रतियोगिताले पस्कने फुटबल सम्भवत: कमजोर हुने छैन्, दमदार नै रहनेछ । आखिरमा अफ्रिकी देशका अधिकांस ठूला फुटबल नाम युरोपतिर नै खेल्ने गर्छन् ।
–बीबीसीको सहयोगमा ।