काठमाडौं । गत मंसिरमा घरेलु भूमिमा सम्पन्न १३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा नेपाललाई स्वर्ण पदक जिताउन नसकेपछि प्रशिक्षक हरि खड्काले राष्ट्रिय महिला फुटबल टिमको मुख्य प्रशिक्षकबाट राजीनामा दिएका थिए ।
स्वर्ण जित्ने लक्ष्य लिएको नेपाल पोखरा रंगशालामा भएको फाइनलमा भारतसँग २-० ले पराजित हुँदै रजतमा समेटिएको थियो । लगत्तै मुख्य प्रशिक्षक खड्काले राजिनाको घोषणा गरेका थिए ।
प्रशिक्षक खड्काले टिम छाडेको ६ महिना बितिसकेको छ । तर, अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) ले महिला टिमको मुख्य प्रशिक्षक नियुक्त गर्न सकेको छैन । भलै सागपछि महिला टिमले कुनै पनि प्रतियोगिता खेलेको छैन ।
नेपाली महिला टिमले पाएको सबैभन्दा उत्कृष्ट प्रशिक्षकको रुपमा खड्कालाई लिएको थियो । आफ्नो समयका दिग्गज खेलाडी, रणनीतिमा समेत चतुर भएको कारण एन्फाले खड्कालाई टिमको जिम्मेवारी दिएको थियो । तर, अन्य प्रशिक्षकझै फाइनलमा लगातार भारतसँग चुकेपछि खड्काले २ वर्षे कार्यकालको अन्त्य गरेका थिए । अहिले खड्का एन्फाको महिला विभाग प्रमुख रहेका छन् ।
प्रशिक्षक खड्काले आफ्नो कार्यकालमा महिला टिमलाई ४ प्रतियोगिता खेलाए । उनको नेतृत्वमा महिला टिमले मिश्रित नतिजा निकाल्यो ।
प्रशिक्षक खड्काको नेतृत्वमा नेपालले सुरुवातमा ओलम्पिक छनोट खेलेको थियो । जसमा नेपाली टिमले दोस्रो चरणको यात्रा तय गरेको थियो ।
लगत्तै नेपालले हिरो महिला गोल्डकपको फाइनल यात्रा गर्यो । त्यसपछि विराटनगरमा भएको साफ च्याम्पियनसिप र १३ औं सागको फाइनल यात्रा तय गर्याे । हिरो गोल्डकपलाई छाडेर नेपाल दुवै पटक फाइनलमा भारतसँग पराजित भएको थियो । दक्षिण एसियाली फुटबलमा नेपाली महिला टिम सधै भारतसँग चुक्दै आएको छ ।
नेपालमा महिला फुटबलसँग नजिक रहेका दुई प्रशिक्षक मध्ये खड्का एक हुन् । अर्का कुमार थापा । दुवैले महिला टोली र खेलाडीको मनोभाव बुझेका छन् ।
मैदान भित्र र मैदान बाहिरको समस्याबाट गुज्रिरहेका महिला खेलाडीलाई दुवै प्रशिक्षकले सहज परिस्थितिमा ल्याउन सफल भए । महिला खेलाडीलाई आत्माविश्वासी र मनोबैज्ञानिक रुपमा बलियो बनाउनमा ठुलो भुमिका खेले । तर, मैदानमा चुक्न पुग्दा दुवैले टिम छाडे ।
मुख्य प्रशिक्षक खड्काको बर्हिगमनसँगै अब महिला टिमको प्रशिक्षक को बन्लान् भनेर चर्चा सुरु भएको छ । यस पटक भने एन्फाले स्वदेशीसँगै विदेशी प्रशिक्षकलाई पनि आफ्नो नजरमा राखेको छ । तर, एन्फाले महिला टिमको प्रशिक्षक चयन गर्न सकेको छैन ।
‘अहिलेनै यहीँ प्रशिक्षक भनेर भन्ने अवस्था छैन । महिला राष्ट्रिय लिग स्थगित भएपछि सबै रोकिएको छ । हामीले केहि प्रशिक्षक हेरेका पनि छौं । राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय प्रशिक्षकको बराबरी सम्भावना छ,' एन्फाका महासचिव इन्दमान तुलाधरले भने ।
नेपाली महिला फुटबलको इतिहास धेरै लामो छैन । त्यसैले महिला फुटबलले अहिलेसम्म विदेशी प्रशिक्षक पाएको छैन ।
यस पटक भने एन्फाले पहिलो प्राथमिकतामा विदेशी प्रशिक्षक राखेको छ । एन्फा महिला विभाग प्रमुख समेत रहेका खड्का समेत विदेशी प्रशिक्षकसँग खेलाडीलाई अभ्यस्त बनाउने योजनामा छन् ।
‘नेपाली फुटबल विकाशको लागि नेपाली प्रशिक्षकनै ल्याउने कुरा छ । अहिले यो नै भन्न सक्ने अवस्था छैन । छलफल भैरहेको छ । एक वर्षलाई विदेशी पनि ल्याउने कि भनेर तयारी पनि गरेका छौं,’ खड्का भन्छन् ।
एन्फाले यस अघि सम्भावित केहि प्रशिक्षकको नाम समेत चयन गरेको थियो । तर, कोरोनाको महामारीसँगै पहिलो पटक हुन लागेको राष्ट्रिय महिला लिग प्रभावित भयो । जसका कारण एन्फाले प्रशिक्षक चयनलाई अगाडी बढाउन सकेन ।
एन्फा स्रोतका अनुसार महिला टिमका लागि एक विदेशी प्रशिक्षकलाई मुख्य निगरानीमा राखिएको छ । त्यसको अलावा नेपाली प्रशिक्षक पनि हेरिरहेको छ ।
एन्फाले जापानका प्रशिक्षक नोरियो सुकितातेलाई पहिलो रोजाईमा राखेको स्रोतले बताएको छ । जापान फुटबल एसोसियसनको सहयोगमा उनले गत वर्ष नेपालमा तीन महिनाको लागि एन्फाको एकेडेमी डिरेक्टर भएर काम गरिसकेका छन् । त्यसैले एन्फाले जेएफएसँग सहकार्य गर्ने रयोजना बनाएको हो।
सुकितातेले यस अघि बंगलादेश महिला फुटबल टिम, भुटान पुरुष फुटबल टिम, गुवाम, लाओसको राष्ट्रिय पुरुष टिम, इष्ट टिमोरको यू-२३ र राष्ट्रिय टिम हेरिसकेका छन् ।
यस्तै एन्फाले उनको विकल्पमा राष्ट्रिय टिमसमेत हेरिसकेका बाल गोपाल महर्जन, राजुकाजी शाक्य, राष्ट्रिय पुरुष टिमका सहायक प्रशिक्षक रहेका मेघराज केसी र किशोर केसीलाई राखेको छ ।
जापानी प्रशिक्षक नआए बालगोपाल महर्जनले टिम हेर्ने सम्भावना बढी रहेको छ । पछिल्लो समय राष्ट्रिय पुरुष टिम हेरिसकेको र एन्फाको राजनीतिमा समेत अग्रस्थानमा आउने भएका कारण उनले टिम सम्हाल्ने सम्भावना बढी रहेको स्रोतको दाबी छ ।
महिला खेलाडी समेत विदेशी प्रशिक्षकको नेतृत्वमा खेल्न चाहन्छन् ।
‘प्रशिक्षक हरि खड्कासँग हामीले धेरै सिक्न पायौैं । केहि रिजल्ट आउन विदेशी प्रशिक्षक हुनुपर्छ । अब, विदेशी प्रशिक्षकको पनि अनुभव लिन पायौं भने महिला फुटबल अझै राम्रो हुन सक्छ,’ राष्ट्रिय टिमकी एक खेलाडीले भनिन् ।