काठमाडौं। इन्डियन प्रिमियर लिग (आइपिएल) २०२५ को सुरुआतसँगै सबैको नजर महेन्द्रसिंह धोनीमाथि छ, जसले २०२० मा अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटबाट सन्न्यास लिए पनि भारतीय क्रिकेटमा आफ्नो ‘सुपरस्टार’ हैसियत कायम राखेका छन्।
धोनी विश्वको सबैभन्दा धनी क्रिकेट लिगका एक महत्वपूर्ण खेलाडी हुन्। उनीसँगै आइपिएलमा विराट कोहली र रोहित शर्माजस्ता दिग्गजका साथै तीव्रगतिका बलर जसप्रीत बुमराह, शुभमन गिल, यशस्वी जयसवाल र ऋषभ पन्तजस्ता उदाउँदो स्टार छन्।
यी नाम गत नौ महिनामा भारतलाई दुईवटा आइसिसी उपाधि दिलाउने खेलाडीहरूको सूचीमा समावेश छन्– जुनमा भएको टी–२० विश्वकप र गत महिना च्याम्पियन्स ट्रफी।
तैपनि धोनीले फ्यानहरूको ध्यान खिच्न जारी राखेका छन्। जुलाईमा ४४ वर्ष पुग्ने धोनी आइपिएलको १८औं सिजन खेल्दैछन्। यीमध्ये उनले चेन्नई सुपर किंग्सबाट १६ सिजन खेलेका छन्।
उनी यस वर्षको प्रतियोगितामा सबैभन्दा जेठा खेलाडी हुन्। यद्यपि, आइपिएल इतिहासमा खेल्ने सबैभन्दा जेठा खेलाडी भने होइनन्। अस्ट्रेलियाली स्पिन बलर ब्राड हगले कोलकाता नाइट राइडर्सको कप्तानी गर्दा २०१६ मा ४५ वर्ष ९२ दिनका थिए।
लेग स्पिनर प्रवीण ताम्बे ४१ वर्ष २१२ दिनको उमेरमा राजस्थान रोयल्सबाट डेब्यू गर्ने सबैभन्दा पाको उमेरका खेलाडी थिए। उनले २०१९ सिजनमा ४४ वर्ष २१९ दिनको उमेरमा आफ्नो अन्तिम खेल खेले र आफ्नो सानदार करियरको अन्त्य गरे।
धोनीले ताम्बे र हगलाई उछिन्न सक्छन् कि सक्दैनन्, त्यो हेर्न बाँकी छ। तीन सिजन अगाडि जब उनले चेन्नईको कप्तानी त्यागे त्यतिबेला लाग्थ्यो उनी सन्न्यास लिनेछन्। गत वर्ष उनको प्रदर्शनले पनि त्यस्तै संकेत गरेको थियो।
यद्यपि, चेन्नईले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटबाट पाँच वर्षको अनुपस्थितिलाई ध्यानमा राख्दै २०२५ सिजनमा धोनीलाई अनक्याप्ड खेलाडीको रूपमा कायम राख्न आइपिएल मेगा अक्सनमा रिटेन्सन क्लज प्रयोग गरेको थियो।
‘म चाहेसम्म चेन्नईबाट खेल्न सक्छु। यो मेरो फ्रेन्चाइज हो । म ह्विलचेयरमा भए पनि टोलीले मलाई घिसार्दै लैजानेछन्,’ उनी भन्छन्।
आइपिएलमा धोनीको प्रदर्शन
धोनीले हालसम्म आइपिएलमा पाँच हाजर २४३ रन बनाएका छन्। उनी सर्वाधिक रन बनाउने ब्याट्सम्यानको सूचीमा छैटौं स्थानमा छन्। यो सूचीको शीर्ष स्थानमा विराट कोहली छन्।
यस अवधिमा उनको ब्याटिङ औसत ३९.१२ छ, जुन रोहित शर्मा र कोहली दुवैभन्दा बढी हो। औसतको हिसाबले धोनी आइपिएलमा ५ हजार भन्दा बढी रन बनाउने खेलाडीहरूमा डेभिड वार्नर (४०.५२) र एबी डिभिलियर्स (३९.७०) भन्दा पछि छन्।
पाँच हजारभन्दा बढी रन बनाएका खेलाडीमा धोनीको स्ट्राइक रेट १३७.५३ छ। यस सन्दर्भमा उनीभन्दा डिभिलियर्स (१५१.६८) र वार्नर (१३९.७७) मात्र अगाडि छन्।
धोनीले आइपिएलमा २५२ छक्का प्रहार गरेका छन्। उनीभन्दा अगाडि केवल तीन खेलाडी छन्– क्रिस गेल (३५७), रोहित (२८०) र कोहली (२७२)।
यी ब्याटिङ तथ्यांकहरूले धोनीको क्षमताको एउटा मात्र पक्षलाई उजागर गर्छन्। विकेटकिपरको रूपमा उनले १८० भन्दा बढी आउट लिएका छन् र आइपिएल इतिहासमा सबैभन्दा सफल विकेटकिपर हुन्।
विकेट पछाडि उनको सतर्कता र पन्जाको उत्कृष्ट प्रयोगले उनलाई भारतीय पूर्व प्रशिक्षक रवि शास्त्रीले पिकपकेट उपनाम दिएका छन्। धोनीको ब्याटिङको मुख्य पहिचान हेलिकप्टर सट हो। यो दाहिने नाडीको झुकावको साथ मिडविकेटमाथि खेलिने फ्लिक–ड्राइभ सट हो।
उनको ब्याटिङको अर्को विशेष पक्ष भनेको खेल नियन्त्रण गर्ने क्षमता हो। जसले खेललाई लगभग अन्त्यतिर पुर्याउँछ। यस क्रममा बीचमा ठूला दृश्यहरू पनि देखिन्छन्। उनी विकेटको बीचमा खरायो जस्तै दौडे, जसले गर्दा उनी आफ्नो करियरको महत्त्वपूर्ण दिनहरूमा भारतको सबैभन्दा ठूलो म्याच–विनर बने।
‘धेरै नयाँ खेलाडी टोलीमा छन् र कहिलेकाहीँ उनीहरू बल हिट गर्न संघर्ष गर्छन्। त्यसैले निश्चित रूपमा उहाँको उपस्थितिले मसहित हामी धेरैलाई प्रेरणा दिन्छ। त्यसैले उहाँले ४३ वर्षको उमेरमा जे गरे पनि मलाई उल्लेखनीय लाग्छ,’ कप्तान ऋतुराज गायकवाड भन्छन्।