काठमाडौं । नेपाली भलिबलको पछिल्लो एक वर्ष ऐतिहासिक रह्यो । सहभागिता, प्रर्दशन र प्राप्त सफलताले भलिबलले इतिहासकै उत्कृष्ट नतिजा निकाल्न सफल बन्यो ।
१३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा महिला टिमले पाएको ऐतिहासिक रजत पदक र पहिलो संस्करणको एभिसी सेन्ट्रल जोन महिला भलिबलमा प्राप्त स्वर्णले महिला भलिबलले ईतिहास रचेको हो ।
महिला भलिबलले एकपछि अर्को अन्तराष्ट्रिय सफलता हासिल गरिरहदाँ पुरुष भलिबल भने माथि उक्लिन सकेन ।
घरेलु भूमिमै भएको एभिसी सेन्ट्रल जोनमा पराजित बन्यो । सागको समूह चरण समेत पार गर्न सकेन ।
महिला भलिबलको स्वर्णीम दिन
बंगलादेशमा सम्पन्न पहिलो संस्करणको एभिसी सेन्ट्रल जोन महिला भलिबल प्रतियोगितामा महिला टोलीले जितेको स्वर्णले निकै चर्चा तथा प्रशंसा बटुल्यो । कात्तिक २४ देखि २८ सम्म आयोजना भएको प्रतियोगितामा अपराजित रहँदै महिला टिमले ऐतिहासिक स्वर्ण हात पारेको थियो ।
पहिलो खेलमा अफगानिस्तानलाई ३–० को सेटमा हराउँदै नेपालले विजय सुरुवात गरेको थियो । नेपालले २५–४, २५–९ र २५–६ को सेटमा जित निकालेको थियो ।
दोस्रो खेलमा नेपालले कीर्गिस्तानलाई ३–० को सोझो सेटमा हरायो । सो खेल नेपालले २५–१५, २५–१९ र २५–२० को सेटमा जित निकाल्न सफल भएको थियो ।
तेस्रो खेलमा नेपालले बंगलादेशलाई २५–७, २५–६ र २५–६ को सेटमा पाखा लगायो ।
नेपालले सेमिफाइनलमा माल्दिभ्सलाई ३–० को सेटमा हराउने क्रममा २५–१४, २५–६ र २५–१३ को जित निकाल्न सफल भयो ।
फाइनल खेलमा नेपालले माल्दिभ्सलाई ३–० को सोझो सेटमा पाखा लगाउदै उपाधि हात पार्यो । सो खेल नेपालले २५–१३, २५–१२ र २५–८ को सेटमा जितेको थियो ।
एभिसीमा पुरुष टिम समूह चरणबाटै बाहिरिनु
पाँचौं संस्करणको एभिसी सेन्ट्रल जोन पुरुष भलिबल प्रतियोगितामा नेपालको पुरुष भलिबल टिम समूह चरणबाटै बाहिरियो ।
ललितपुरको लगनखेलस्थित आर्मी कर्भडहलमा भदौं ३ देखि ८ गतेसम्म भएको प्रतियोगिताको पहिलो खेलमै हार व्यहोरेको पुरुष टिम पाँचौ स्थानमा रह्यो ।
पहिलो खेलमा कीर्गिस्तानसंग २५–२३, २५–२२ र २५–२२ ले पराजित भएको नेपाल दोस्रो खेलमा माल्दिभ्ससंग २५–२२, २५–२१ र २५–१४ को सोझो सेटमा पराजित हुँदै समूह चरणबाट बाहिरिएको थियो ।
पाँचौ स्थानका लागि भएको प्ले अफमा नेपालले माल्दिभ्सलाई ३–१ को सेटमा हराएको थियो ।
नेपालले २५–२३, २३–२५, २५–१८ र २६–२४ को सेटमा जित निकालेको थियो ।
निकै खराब प्रर्दशन गरेको पुरुष टिमले घरेलु मैदान, दर्शकको समर्थनको फाइदा लिन सकेन । खेलमा पुरानै कमजोरी देखिएको थियो ।
सागमा महिला टोलीले जितेको मन
१३ औं सागमा महिला र पुरुष टिमले बंगलादेशविरुद्ध खेल्दै प्रतियोगिताको सुरुवात गरेका थिए । महिला टिम विजयी बन्यो भने पुरुष टिमले हार ब्यहोरेको थियो ।
महिला टोलीले २५–९, २५–९ र २५–११ के सोझो सेटमा बंगलादेशलाई हराएको थियो । पुरुष टिम भने बंगलादेशसँग ३–२ को सेटमा खेल गुमाएको थियो । खेलमा नेपालले २५–२१, २५–२३, २५–१९, २६–२५ र १५–१२ को सेटमा पराजित भएको थियो ।
दोस्रो खेलमा नेपालको महिला र पुरुष टिम भारतसँग समान ३–० को सेटमा हार्न पुगे । महिला टिमले २६–२४, २५–१२ र २५–१६ को सेटमा खेल गुमाएको थियो ।
पुरुष टिम भने २५–१५, २५–१३ र २५–१६ को सेटमा पराजित भएको थियो । दुई हार व्यहोरेको पुरुष टिम समूह चरणबाटै बाहिरियो । समूह चरणको खेलमा एक जित निकाल्दै महिला टिम भने सेमिफाईनल प्रवेश गर्यो ।
सेमिफाईनलमा महिला टिमले श्रीलंकालाई २५–१४, २५–१८ र २५–२१ को सोझो सेटमा हराउँदै फाईनल प्रवेश गर्यो । फाईनलमा पुरानै प्रतिद्धन्दी भारत थियो । नेपालले पहिलो पटक फाईनलमा भारतसंग ५ सेटको खेल खेल्यो । तर नतिजा भारतलाई सुम्पियो ।
निकै रोमान्चक बनेको फाईनलको पहिलो सेट भारतले २५–१७ ले जितेको थियो । तर दोस्रो र तेस्रो सेट नेपालले आफ्नो पक्षमा पार्न सफल भयो ।
दोस्रो सेट २५–२३ र तेस्रोमा २५–२१ को जित निकाल्यो ।
घरेलु दर्शकको समर्थन पाएको महिला टिमले उच्च प्रर्दशन गरेको थियो । तर चौथो खेल भारतले २५–२० ले जित्दै बराबरी गर्यो ।
पाँचौ सेटले उपाधिको छिनोफानो गर्ने भयो । तर दक्षिण एसियाली क्षेत्रमा सधै हावी हुँदै आएको भारतले अन्तिम सेटमा १५–६ को एकतर्फी जित निकाल्दै स्वर्ण जित्यो । तर नेपालले समेत सागमा पहिलो पटक रजत पदक प्राप्त गर्न सफल रह्यो ।
सागको फाईनलमा नेपाली महिला टिमको प्रर्दशन भने उच्च थियो । खेलाडीको प्रर्दशनले सारा नेपाली दर्शकको मन जितेको थियो । भारत भन्ने बित्तिकै नर्भस हुने खेलाडीले सागको फाईनलमा कडा टक्कर दिएका थिए ।
नयाँ अनुहारले लोभ्याएको दर्शकको मन
सागको बन्द प्रशिक्षणमा धेरै नयाँ अनुहार महिला भलिबलमा देखिए । पूर्व कप्तान बिनिता बुढाथोकी, पूर्व उपकप्तान मञ्जु गुरुङ तथा अन्य खेलाडीलाई बाहिर राख्दै नयाँ अनुहारलाई मौका दिईएको थियो ।
सलिना श्रेष्ठ, निरुता ठगुन्ना, पुनम चन्द, जानकी भण्डारी, सुनिता खड्का, हिरा केसी र उषा भण्डारी राष्ट्रिय टिममा पहिलो पटक पर्न सफल भए । पुरानो टिमका ६ खेलाडीबाहेक सबै नयाँ अनुहार मात्र थिए । जसले केही विवाद समेत सिर्जना गरेको थियो ।
तर नयाँ खेलाडीले समेत आफुलाई प्रमाणित गरेर देखाए । नयाँ अनुहारले समेत लोभलाग्दो प्रर्दशन गरे र सबैको मन जित्न सफल रहे । सलिना श्रेष्ठ एक राम्रो उदाहरण हुन् ।
नेपालले एभिसी सेन्ट्रल जोनमा स्वर्ण पदक जित्दा होस वा सागमा रजत पदक हात पार्दा सलिन खेलको केन्द्रमा थिईन् । उनको प्रर्दशनले सबै दर्शकको मन तानेको थियो । होचो कदको भएपनि उनको प्रर्दशनले सबैको मन जितेको थियो ।
मानबहादुर टिममा नपर्नु
राष्ट्रिय पुरुष भलिबल टिममा मानबहादुर श्रेष्ठ परेनन् । मानबहादुर टिममा नपरेपछि धेरैले त्यसको विरोध गरे ।
सबैको प्रश्न थियो, किन मानबहादुर टिममा परेनन् ? उनलाई किन टिममा राखिएन ?
पुरुष भलिबलका नम्बर एक स्पाइकरको रुपमा परिचित मानबहादुर जापानमा व्यावसायिक भलिबल खेल्न गएका थिए । जसले गर्दा उनले आठौं राष्ट्रिय खेलकुद खेल्न पाएनन् । आठौंलाई छनोटको आधार मान्दै उनलाई टिम बाहिर राखियोे । जसले गर्दा उनले एभिसी सेन्ट्रल जोन र साग खेल्न पाएनन् ।
संघका केही पदाधिकारीको ईगो र सनकको सिकार मानबहादुर बने । उनलाई विभागीय कारबाही पनि भयो । राष्ट्रिय टिमबाट बाहिर पनि रहे । तर सबै खेलमा मानबहादुरको खोजी भैरह्यो ।
व्यस्त घरेलु भलिबल
घरेलु प्रतियोगिताको संख्या वृद्धि हुदाँ अन्तराष्ट्रिय सफलता प्राप्त हुने राम्रो उदाहरण भलिबल बनेको थियो ।
पछिल्लो एक बर्ष राजधानी र मोफसलमा भलिबलमा धेरै प्रतियोगिता भएका छन् । संघ, विभाग र जिल्ला र विभिन्न संस्थाले आयोजना गर्ने प्रतियोगिताले वर्षभरीनै खेलाडीलाई व्यस्त राख्ने गरेको छ ।
जसले गर्दा खेलाडीले आफुलाई फिट राख्न र वर्षभरीनै व्यस्त राख्न पाएका छन् । जसले गर्दा अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगितामा नेपालको प्रर्दशन सुधान्मुख देखिएको छ ।
