एभिसी सेन्ट्रल जोन – प्रश्न भद्रगाेल व्यवस्थापनकै !

काठमाडौं । मध्य एसियाका देश सहभागी एभिसी सेन्ट्रल जोन भलिबल प्रतियोगितामा सोमबार सुरु भएको छ । पहिलो दिन बिहान ९ बजे ललितपुरको लगनखेलस्थित आर्मी कर्भडहलभित्र दर्शक तथा खेलाडी आउने क्रम जारी थियो ।

पहिलो खेल अफगानिस्तान र तुर्केमिनिस्तानबीचको थियो ।

बिहानको १० बजे तय भएको पहिलो खेलका लागि दुवै टिमका खेलाडी तथा अफिसियल झोला बोकेर कभर्डहल छिर्दै थिए । सबै खेलाडीको अनुहार मलिन देखिन्थ्यो ।

सायद सबैको मनमा एउटै प्रश्न भएको हुनपर्छ । खेल कस्तो होला ? अनि कस्तो नतिजा आउँला ?

दर्शकहरु कर्भडहलभित्र आ–आफ्नो स्थान खोज्दै थिए । कभर्डहलमा खेलाडी बस्ने क्षेत्र, मिडिया क्षेत्र, ब्यान्ड बाजा क्षेत्र र दर्शक बस्ने क्षेत्र गरि प्याराफिट विभाजन गरिएको थियो ।

खेल केही बेरमा सुरु हुदै थियो । सबै खेलाडी कोर्टमा उत्रिए । अनि खेलका लागि वार्मअप गर्न लागे ।

दिनको पहिलो खेलमा भने खासै दर्शक थिएनन् ।

केहीबेरको वार्मअपपछि खेल सुरु भयो । पहिलो खेलमा अफगानिस्तानलाई उपाधिको दाबेदार तुर्केमिनिस्तानले ३–१ को सेटमा हरायो । हारपछि अफगानिस्तानका खेलाडी देखिन्थे ।

पहिलो खेलको समापनसंगै सबैको नजर दोस्रो खेलमा थियो । कारण, घरेलु टोली नेपालले उद्घाटन खेलमा कीर्गिस्तानसंग खेल्दै थियो ।

पहिलो खेल सकिएपछि आयोजक टोली उद्घाटनको तयारीमा लाग्यो । अधिकांश तयारी अघिल्लो दिननै सकिएको देखिएपनि उद्घाटनका लागि राखिएका सांस्कृति कार्यक्रमहरु कोर्टमा अभ्यास गरिदै थियो ।

संघले उद्घाटनको पनि तयारी जोड तोडका साथ सुरु गर्न थाल्यो ।

उद्घाटनका सुरु हुदै गर्दा सबै देशका खेलाडी तथा प्रशिक्षक आउने क्रम सुरु भयो । सबै आफ्नो टिमसँग कर्भडहल छिरिरहेका थिए । त्यसबीचमा उद्घाटनमा देखाउने नाचको अभ्यास जारी थियो ।

धेरै जसो अतिथीले ‘रिहलसल’मै सांस्कृतिक कार्यक्रमको मज्जा लिए । उद्घाटन समारोहमा कार्यक्रम देख्न पाए अतिथीमा त्यसको बेग्लै प्रभाव पर्ने थियो होला । तर एकतिर खेलाडी तथा दर्शकको आगमन हुदै थियो, अर्कोतर्फ सांस्कृतिक टिमले अभ्यास गर्दै थियो ।

सुरुमै उद्घाटनको तयारी फितलो देखिन्थ्यो ।

केही बेरमा दर्शकको भिड जम्मा हुन सुरु भयो । स्वयम सेवकले भिड थेगि नसक्ने अवस्था सिर्जना भयो । सबै स्वयमसेवकले दर्शकलाई दर्शकदिर्घामा बस्न ईसारा गरिरहेका थिए । तर दर्शकको अत्याधिक चापले दर्शकका लागि राखिएको क्षेत्र क्षणभरमै भरिभराउ बन्यो ।

अब दर्शक मिडिया क्षेत्रतर्फ सोझिए । एकैछिनमा दर्शकले मिडियाका लागि छुट्याईएको ठाउँ ‘कब्जा’ गरे । प्रतियोगिता हो कि जात्रा ? भिडबाट यस्तै प्रश्न निस्कन्थे ।

अब सञ्चारकर्मी आउने क्रम सुरु भयो । तर उनीहरु बस्ने ठाउँ थिएन । सञ्चारकर्मीहरु ठेलम ठेल गर्दै आफुलाई अटाए । एउटै कुर्चीमा दुई जनासम्म बसे ।

उद्घाटन चल्दै थियो । दर्शक आउदै थिए । दर्शक क्षेत्र भरिभराउ थियो । बाँकी दर्शक ठेलमठेल गरि बसिरहेका थिए । बस्ने ठाउँ थिएन तर दर्शक आउने क्रम रोकिएन । दर्शक ओहर दोहर गरिहेका थिए । बस्ने ठाउँ खोजिरहेका थिए । तर आर्मीको कभर्डहल पहिल्यै भरिसकेको थियो ।

दर्शक त्यत्तिमै सिमित थिएनन् । दर्शकको भिड कर्भडहल बाहिरबाट भित्रैसम्म खाली रहेको भुँईमै बसेर खेलको प्रतिक्षा गरिरहेका थिए । कभर्डहल भिडभाड देखिन्थ्यो । तर कोही दर्शक बाहिर निस्कनै चाहेनन् ।

सबै नेपालको खेलको प्रतिक्षामा थिए । जहाँ मिल्छ, त्यही बसेर दर्शकले खेलको प्रतिक्षा गरिरहेका थिए ।

केही बेरमा उद्घाटन सुरु भयो । अतिथिगणको मन्तव्य सुरु भयो, दर्शक अझै आउदै थिए ।

उद्घाटनमा नेपाली संस्कृति झल्कने नृत्य देखाईयो ।

पच्च कुमारी तथा लाखे नाच अतिथी र दर्शकले हेर्न पाए । तर अस्त व्यस्त व्यवस्थापनमा सांस्कृतिक कार्यक्रमले दर्शक र अतिथीको मन खिच्न नसकेको प्रष्ट देखिन्थ्यो ।

सिमित ‘स्थानमा’मा कति दर्शक राख्ने र कतिलाई प्रवेश पास दिने ? न आयोजकले सोच्यो, न व्यवस्थापन कम्पनीले योजना बनाए । त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव, व्यवस्थापनमा देखियो ।

पहिलो पटक नेपालले आयोजना गरेको एभिसी सेन्ट्रल जोनको पहिलो दिन व्यवस्थापन निकै फितलो देखियो ।

प्रतिक्षाको समय सकियो । उद्घाटन खेल सुरु भयो । नेपाललाई सोझो सेटमा हराउँदै कीर्तिस्तानले प्रतियोगितामा बलियो उपाधि दाबेदारित प्रस्तुत गर्यो ।

नेपालले खेल हा¥यो । खेलाडी हौसाउन कभर्डहल पुगेका दर्शक निराश बने । जसले गर्दा व्यवस्थापनको कमजोरीको पाटो छाँयामा पर्यो ।

प्रतियोगिता व्यवस्थापनमा आयोजक नेपाल भलिबल संघले लाखौ रुपैया खर्च गरेको छ । तर संघ र 'ईभेन्ट म्यानेजमेन्ट कम्पनी'बीच समन्व्यको अभाव हुदाँ पहिलो दिनको व्यवस्थापन अस्तव्यस्त बन्यो ।