काठमाडौं । राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)को सदस्य सचिवका लागि २७ जनाले आवेदन दिएका छन् ।
पहिलो पटक खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट हुन लागेको नियुक्ति प्रक्रियामा सबैको नजर छ । यसअघि सत्तारुढ दलका विश्वासपात्र मात्र राखेप सदस्य सचिवमा नियुक्त हुन्थे । तर नयाँ खेलकुद विकास ऐन कार्यान्वयनमा आईसकेपछि खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट सदस्य सचिव छनोट गर्न लागिएको हो ।
यसअघि, खेलकुद मन्त्रीले सिधै सदस्य सचिव नियुक्त गर्न सक्थे । तर नयाँ ऐनले मन्त्रीपरिषद्ले मात्र सदस्य सचिव नियुक्ति गर्न पाउने ब्यवस्था गरेको छ ।
नयाँ ऐनले राखेपका धेरै अधिकार कटौती गर्दै मन्त्रालयमा सारेको छ । तर खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट सदस्य सचिव बन्न धेरैले ईच्छा देखाएका छन् । २७ जनाले खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट दिएको निवेदन त्यसैको उदाहरण हो ।
नयाँ ऐनले सदस्य सचिव नियुक्तिको स्पष्ट ब्यवस्था गरेको छ । मन्त्रालयले सचिवको नेतृत्वमा एक महिला सहित दुई बिज्ञ राखेर सिफारिस समिति बनाउछ । एक साता अघि मन्त्रालयले सचिव रामप्रसाद थपलियाको नेतृत्वमा खेलकुद बिज्ञको रुपमा ईन्दिरा निरौला र रिम रानाभाटको सिफारिस समित गठन गरेको थियो ।
समितिको पहिलो बैठकले नियुक्ति प्रक्रियाको कार्यविधि बनाउँदै ७ दिने खुल्ला दर्खास्त आह्वान गर्यो । अन्तिम दिन बिहिबार साँझ ५ बजेसम्म २७ जनाले सदस्य सचिवको खुल्ला प्रतिस्पर्धाका लागि आवेदन दिएका छन् ।
समितिले उम्मेदवारको कार्य योजना सहित दर्खास्त आह्वान गरेको थियो । निवेदकले प्रस्तुत गरेका कार्य योजनाको अध्ययन गरेर सिफारिस समितिले एक महिला सहित तीन जनाको नाम मन्त्रालयमा पेश गर्नेछ । समितिले सिफारिस गरेको नामलाई खेलकुद मन्त्रालयले मन्त्रीपरिषद्मा लैजानेछ । खेलकुद मन्त्रीले प्रस्ताव गरेको तीन जनाको नाम मध्य एक जनालाई मन्त्रीपरिषद्ले सदस्य सचिवमा नियुक्त गर्नेछ ।
नयाँ ऐन कार्यान्वयनमा आईसकेपछि राखेपको पहिलो सदस्य सचिव को बन्लान् ?
निवेदन दिएका २७ जनामा अधिकांश खेलकुद पृष्ठभूमीका छन् । राजनीतिक नेतृत्वलाई सहज हुने गरि सदस्य सचिव नियुक्तिको ब्यवस्था ऐनमा गरेकाे देखिन्छ । अर्थात राजनीतिक पहुँच भएका ब्यक्तिलेनै नयाँ सदस्य सचिवको बागडोर सम्हाल्ने देखिन्छ ।
दर्खास्त दिएका २७ जनाको खेलकुद र राजनीतिक पृष्ठभूमीका आधारमा तीन जनालाई भावि सदस्य सचिवको रुपमा हेरिएको छ ।
रमेश सिलवाल :
निवर्तमान सदस्य सचिव हुन्, रमेश सिलवाल । करिब एक बर्ष अघि सदस्य सचिवको रुपमा उनी राखेप आएका थिए । नयाँ ऐन कार्यान्वयनमा आएसंगै उनले पद गुमाए । तरपनि उनी सदस्य सचिवको रुपमा गत साताभरीनै चर्चामा रहे । खेलकुद क्षेत्रका धेरै शक्ति केन्द्रले सिलवालको निवेदनलाई पर्खिएर बसे । उनै सिलवालले बुधबार सदस्य सचिव पदमा दर्खास्त दिएका छन् ।
देशमा नेकपाको सरकार छ, सरकारको कमाण्ड केपी ओलीले गरिरहेका छन् । सिलवाल, उनै ओलीका विश्वासपात्र र किचेन क्याबिनेटका हर्ताकर्ता मानिन्छन् । सागको सफल आयोजना गरेर ओलीको विश्वास जितेका सिलवालले पुन एक पटक सदस्य सचिवमा रहर गरेका छन् ।
बालुवाटारकै सल्लाह र निर्देशनमा सिलवालले निवेदन हालेको उनी निकट स्रोतले खेलपाटीलाई बताएको छ । अस्थिर बन्न लागेको नेकपाको आन्तरिक राजनीतिमा केपी ओली प्रधानमन्त्रीमा यथावत रहे निसन्देह सिलवाल सदस्य सचिव बन्ने धेरैको आँकलन छ ।
लिल बहादुर थापा मगर :
सदस्य सचिवमा दर्खास्त दिने २७ जना मध्य राजनीतिक रुपमा सबै भन्दा ह्याभिवेट व्यक्ति हुन्, लिलबहादुर थापा मगर । सत्तारुढ दल नेपाल कम्युनिष्ट पाटी (नेकपा)का केन्द्रिय सदस्य रहेका थापा तत्कालिन माओबादी केन्द्रका पोलिटब्युरो सदस्य हुन् । बाग्लुङ स्थायी घर भएका उनी पाटी राजनीतिमा नारायणकाजी श्रेष्ठको निकट छन् ।
श्रेष्ठ नेकपाका प्रभावशाली नेता र केन्द्रिय सचिवालय सदस्य हुन् । श्रेष्ठको जोडबलमा मगरले सदस्य सचिवमा बाजी मारे खासै आश्चार्य नहुने उनी निकट नेताहरु बताउँछन् । नेकपाका आन्तरिक राजनीतिमा देखिन थालेको परिवर्तन सरकार फेरबदलसम्म पुगेको खण्डमा मगरनै सदस्य सचिवका मुख्य दाबेदार रहनेछन् ।
मेघराज पौडेल :
खेलकुद राजनीतिमा चिनिएको नाम हो, मेघराज पौडेल । तत्कालिन एमालेको खेलकुद महासंघका नेता पौडेल पर्वतारोहण खेलकुद महासंघसंगै नेपाल स्पोर्टस क्लाईम्बिङ संघका महासचिव हुन् ।
राजनीतिक नियुक्तिमा प्रधानमन्त्री ओलीको गृह जिल्ला झापाको हालिमुहाली रहेको वर्तमान परिदृष्यमा पौडेललाई समेत सम्भावित सदस्य सचिवको रुपमा हेरिएको छ ।
नेकपाको खेलकुद राजनीतिलाई अघि बढिरहेका पौडेलले नेकपा नेताहरुसंगको परामर्शमै सदस्य सचिवमा उम्मेदवारी दिएका हुन् । सदस्य सचिवमा दर्खास्त हालेसंगै राजनीतिक लबिङलाई तिव्र पारेका पौडेल सदस्य सचिवका हेभिवेट उम्मेदवार मानिएका छन् ।
