• फुटबल
  • क्रिकेट
  • भलिबल
  • ट्रयाक एण्ड फिल्ड
    • दौड
    • म्याराथन
    • हाईजम्प
    • त्रिपलजम्प
    • हर्डल्स
    • शटपुट
  • मार्शल आर्ट
    • तेक्वान्दो
    • कराते
    • बक्सिङ
    • जुडो
    • उसु
    • फेन्सिङ
    • कुस्ती
    • किक बक्सिङ
    • मुवा थाई
    • मार्सल आर्ट
    • कुम्फु
  • नेट गेम्स
    • बास्केटबल
    • टेबल टेनिस
    • हयाण्डबल
    • ब्याडमिन्टन
    • लन टेनिस
    • स्क्वास
    • सेपाकताक्रो
  • खेल संस्था
  • अन्य
  • कर्पोरेट
  • विशेष कभरेज
    • 'ए' डिभिजन लिग
    • SAFF Championship 2023
    • FIFA Women's World Cup 2023
    • A Division League
    • 8th national games
    • ICC Cricket World Cup 2019
    • A DIVISION LEAGUE - 2021-22
    • एसियन गेम्स २०२३
  • नवौं राष्ट्रिय खेलकुद
खोज्नुहोस्
Khelpati
ktm cty
Khelpati
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • भलिबल
  • ट्रयाक एण्ड फिल्ड
    • दौड
    • म्याराथन
    • हाईजम्प
    • त्रिपलजम्प
    • हर्डल्स
    • शटपुट
  • मार्शल आर्ट
    • तेक्वान्दो
    • कराते
    • बक्सिङ
    • जुडो
    • उसु
    • फेन्सिङ
    • कुस्ती
    • किक बक्सिङ
    • मुवा थाई
    • मार्सल आर्ट
    • कुम्फु
  • नेट गेम्स
    • बास्केटबल
    • टेबल टेनिस
    • हयाण्डबल
    • ब्याडमिन्टन
    • लन टेनिस
    • स्क्वास
    • सेपाकताक्रो
  • खेल संस्था
  • अन्य
  • कर्पोरेट
  • विशेष कभरेज
    • 'ए' डिभिजन लिग
    • SAFF Championship 2023
    • FIFA Women's World Cup 2023
    • A Division League
    • 8th national games
    • ICC Cricket World Cup 2019
    • A DIVISION LEAGUE - 2021-22
    • एसियन गेम्स २०२३
  • नवौं राष्ट्रिय खेलकुद
खोज्नुहोस्
मेरो कुरा
  • गृहपृष्ठ
  • मेरो कुरा
खेलकुद विकास ऐनको टिठलाग्दो एक वर्ष
खेलपाटी संवाददाता
बिहीबार, असार १७, २०७८ खेलपाटी संवाददाता
खेलकुद विकास ऐनको टिठलाग्दो एक वर्ष
  • गोबिन्द भट्टराई 

आज असार १७ गते । राष्ट्रिय खेलकुद विकास ऐन २०७७ लागु भएको एक वर्ष पूरा भएको छ । सोही ऐन अनुसार गत श्रावण १५ गते म राष्ट्रिय खेलकुद परिषद सदस्य नियुक्त भएकाे थिए । पहिलो पटक राखेपको बोर्ड सदस्यको रुपमा नियुक्ति पाउँदा निकै उत्साहित पनि थिए । नेपाली खेलकुदमा केही सकारात्मक योगदान दिने संकल्प थियो, अहिले पनि छ ।

बोर्ड सदस्यको रुपमा खुसी पनि छु, दुखी पनि ।

खुसी किन भने नेपाली खेलकुदको सर्वाेच्च निकायमा बसेर केहि सकारात्मक योगदान दिने अवसर छ ।

दुखी किन भने सो ऐनको मर्म, परिकल्पना र परिभाषालाई चटक्कै बिर्सेर परम्परागत, टालटुले र गतिहिन अवस्थाको साक्षी बन्नु परेको छ ।

प्रत्येक ६-६ महिनामा बस्नुपर्ने राखेपको बोर्ड बैठक नबसेको कति वर्ष भयो ? बिचरा ऐन न जवाफ दिन सक्छ, न बोल्न सक्छ ।

यसले हाम्रो कार्यक्षमता माथि प्रश्न मात्र उठाएको छैन, यो वर्तमान ऐनकै बर्खिलाप पनि हो ।

आफ्ना नियमित सांगठनिक गतिविधि गर्न समेत गल्फ खेलको “होल ईन वान” जत्तिकै दुलर्भ देखिन थालेको छ । यसले गर्दा राष्ट्रिय खेल संघलाई हामी कस्तो सन्देश दिदैछौं ? प्रश्न गम्भिर छ ।

ऐनले यसपटक नेपाली खेलकुदको विकासका लागि युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयलाई नै मुख्य जिम्मेवार बनाएको थियो । तर मन्त्रालय स्वयमले नै यो सत्य थाहा पाएन । थाहा पाएको भए अहिलेसम्म कुनै सकरात्मक संकेत पाउन पर्दथ्याे ।

मन्त्रालयको कार्यशैली र जागरुकता हेर्दा लाग्छ करौडौँ युवा, खेलकर्मी र स्काउटको नेतृत्वमा कतै खेलाची त भएन ?

आज मूलतः आठौं राष्ट्रिय खेलकुद र तेह्रौं सागको खर्च पारित सहितको प्रतिवेदन, नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको टाईमलाईन र तयारी सार्वजनिक, १४ औं सागको तयारीको शुरुवात गर्ने जस्ता अत्यन्तै महत्वपूर्ण कार्यमा लगभग 'ब्रेक' लागेको अवस्थामा छ ।

यद्धपी विश्वव्यापी बनेको कोरोना संक्रमणको महामारीले हामीलाई पनि नराम्ररी थला बसाल्यो । त्यसको प्रत्यक्ष मार नेपाली खेल क्षेत्रले पनि भोगेको यथार्थता भने बिर्सनु हुन्न । तर हाम्रा सबै कमी-कमजोरीको दोष कोरोनालाई थुपार्दै भाग्ने अवस्था भने पक्कै छैन ।

ऐनमै व्यवस्था भएको कार्यकारी समितिको चयन र बाँकी सदस्यको पदपूर्ती जस्तो प्रारम्भिक कार्य समेत थाती रहनु अनि सदस्य सचिवले सबै अपजसको भारी बोकिरहनुपर्ने अवस्था ऐन स्वयमले सृजना गरेको हैन । प्रदेश र पालीकाको ऐन र परिषदसँग तालमेल मिलाउनुपर्ने, भौतिक पूर्वाधारको जिम्मेवारी बाँडफाँड गर्नुपर्ने, थुप्रै विनियम र नियमावली अनि कार्यविधि बनाउनुपर्ने अवस्थामा एउटा बैठक र ऐनको 'स्प्रिट' अनुसारको कामको लागि हाम्रा हाकिमसंग अनुरोध र झगडा गर्नुपर्दा मलाई पटक्कै गौरवबोध छैन । ऐनलाई अझ के होला !

आफ्नो कार्यकालभरी एउटा बैठक समेत नबसी विदा हुनुपर्ने अवस्थाको दुःखद भविष्यको दुर्दान्त चित्र सम्झेर म आत्तिएको मात्र पनि हुन सक्छु । कतै सुने जस्तै राम्रै राम्रा काम पनि त भईरहेको पो छ कि । यो आशाको त्यान्द्रो नबनोस ।

ऐनले अर्को महत्वपूर्ण सम्बोधन ओलपिक कमिटिको वैधानिकता, संगठन र अधिकारमा गरेको थियो । दुःखको कुरा ओलम्पिक मुभमेण्टको कार्यशैली र व्यवहार हेर्दा 'बाह्र वर्ष ढुङ्ग्रोमा हालेपनि ... बाङ्गो' भने जस्तो भयो । ऐन बनाउनेले स्वयम् पालना नगरे अरु कस्ले गर्ला ?

परिवर्तित परिस्थितीलाई आत्मसात गर्दै आएको खेलकुल विकास ऐनको मर्मलाई किन हामी सपथ खाएकै व्यक्तिबाट उल्लंघन भइरहेको होला ? कसलाई सोध्नु ?
दश महिनाभित्र युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयले चौथो मन्त्री प्राप्त गर्यो । सबैले ठूलो आशा र भरोशा गरेको सदस्य सचिव त राखेपले भेटेकै छ । तैपनि “राजा बोल्दैन, देउता देख्दैन” भन्ने अवस्थामा पो छौ जस्तो लाग्छ ।

आज ठ्याक्कै ११ महिना पुग्यो । मेरो कार्यकालको अर्थात लगभग २२ प्रतिशत कार्य अवधि सकियो । मैले यस बीचमा के–के गरे ? त्यसले नेपाली खेलकुदमा कस्तो प्रभाव पर्यो त ?

उत्तर खोज्ने बेलामा म ऐनको र आफ्नो पनि अस्तित्व पो खोजीरहेको रहेछु ।

आज जसले आफ्नै अस्तित्वको लागि लडिरहेको छ, त्यसले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद र समग्र नेपाली खेलकुदको गरिमा बृद्धिमा के पो योगदान पुर्याउँला र ऐनको सफल कार्यान्वयन होला ?

खेलकुदमार्फत समृद्द समाज र राष्ट्र निर्माणमा केही न केही योगदान दिने हो भने अलिक ठुलै दृष्टिकोण र व्यवहारबाट मात्र सम्भव छ भन्ने मेरो ठहर छ ।

आफ्नो आँखाले देखेको, हातैले लेखेको, ब्याडमिन्टन सामाग्री खरिद सम्बन्धि छानविन प्रतिवेदन त बेवारिस भएको हेरिरहन विवश मैले पनि नबोले कसले पो बोल्ला ?

परिवर्तित ऐन र संघियताको मर्म अनुसार हामीले जतिसके छिटो नीतिगत, कार्यक्रमिक र सांगठानिक सुधार गर्न सक्छौं, त्यतिनै छिटो यस्ता प्रश्नहरु हल हुदै जान्छन् ।

त्यति बेला मात्रै म जस्ता प्रत्येक सदस्यले छुट्टाछुट्टै प्रश्नको छुट्टाछुट्टै उत्तर खेजिरहनु पर्दैन ।

तत्कालीन, दिर्घकालीन रणनीतिक योजना निर्माण, प्रादेशीक र विषयगत कार्य विभाजन, नेशनल एन्टी डोपिङ्ग एजेन्सी गठन, सांगठनिक व्यवस्थापन, खेलकुदमार्फत दिगो पर्यटन प्रर्वद्धन तथा राष्ट्रिय संघको सुदृढिकरण लगायतका थुप्रै नितिगत र व्यवहारिक कार्यहरु हाम्रा अघि थिए र छन् ।

तर हामी भने लगभग एक वर्षसम्म खादा, माला, स्वागत, सत्कार, बधाई, निरिक्षण, उद्घाट्न र समापन र टापटिपे र तोकादेशवाला म्याराथनमा आफूलाई समर्पण गर्यौँ कि ? जसमा हामीले जित्नु कसैलाई थिएन र छैन पनि ।

खेलकुद विकास ऐन २०७७ मा पहिलोपटक निजी क्षेत्रको प्रवेशलाई संस्थागत गरिएको छ, जुन नेपाली खेलकुदको लागि एउटा सुखद परिघटना पनि हो । तर नीजि क्षेत्रलाई संस्थागत रुपमा परिचालन गर्ने हामीले केहि गर्नुपर्ने होईन र ?

हाम्रा पट्यारलाग्दा भाषण र चाहनाले मात्र नीजि क्षेत्र खेलकुदमा आउला र ? आए पनि रमाउला र ?

कर्मचारी समायोजन, सांगठनिक सुधार र स्तरोन्नती लगायतका काम गर्नु पर्नेछ । जति ढिला गर्यो, ती काम हाम्रा लागि अझ समस्या बन्न पुग्छन ।

यो १२ महिनामा मैले १२ मिनेट पनि त्यसको लागि योगदान दिन सकिन । त्यतिमात्र होईन, तीन करोड नेपालीलाई एकै पटक खुसी दिने सागको नतिजा जस्तो अत्यन्तै ठूलो उपलब्धी हासिल गरेर पनि नेपाली खेलकुद 'तहसनहस' अवस्था छ, जुन दुखद संकेत हो । यद्दपी खेलकुदप्रति अत्यन्तै चासो बढेको छ । केन्द्रदेखि वडा तहसम्म नेपाली खेलकुदले हामीबाट निकै अपेक्षा पनि गरेको छ । तर हाम्रो तयारी ऐन प्रतिको व्यवहारलेनै धेरै कुरा छर्लङ्ग हुन्छ ।

यसतर्फ राखेप अध्यक्ष, उपाध्यक्ष र सदस्य सचिव ज्यूले सोचेकै हुनुपर्छ । अब पनि नसोचे कहिले सोच्ने ?

यहाँहरुको दैनिकी त बाँचेकै छ, जनताको विश्वास पनि बचाउँने कि ?

अब पनि मनमौजी, तजविज, तर्दथवाद र लहडको भरमा नेपाली खेलकुद चल्ला भन्ने लाग्दैन । मुख्य एजेण्डाबाट कति भाग्ने ? अब भने हामीलाई भाग्ने छुट छैन ।
राखेप अध्यक्ष, उपाध्यक्ष र सदस्य सचिव आफैंमा सक्षम, दक्ष र आफ्नो मिसनमा पोख्त हुनुहुन्छ । तर भगवान राम जस्तालाई त सिता फिर्ता ल्याउन जाबो बाँदरको पनि सहयोग चाहिएको थियो । तर चिन्ताको विषय के हो भने बोर्ड सदस्यहरु, प्रदेश परिषदका सदस्य सचिवहरु, खेलाडी, प्रविधिक तथा प्रशिक्षक लगायत मिडिया समेतको साथ, सर्मथन र सहयोग नचाहिएकै हो जस्तो पो देखिदैछ । जुन ऐनकै बर्खिलाप पनि हो ।

नेपाल ओलम्पिक कमिटिसंग सम्बन्ध सुमधुर बनाउनु पर्ने, राखेपको तदर्थ प्रवृत्ति हटाउनुपर्ने, अख्तियारमा पुगेका थुप्रै विषय हल गर्नुपर्ने, भौतिक पूर्वाधारको वैज्ञानिक र संवैधानिक व्यवस्थापन गर्नुपर्ने, राष्ट्रिय संघलाई प्रतिस्पर्धी र व्यवस्थित गर्नुपर्ने, नेपाली खेलकुदलाई आधुनिक र व्यवसायिक बनाउनु पर्ने कामको सुरुवात हामीले यही वर्ष सुरु गरिसक्नु पर्ने हो । हामीले अब पनि नगरे कसले पो गर्ला ?

खेलकुद विकास ऐन त एउटा विरुवा मात्र थियो । यसलाई गोडमेल, मलजल गर्ने, आकर्षक र अर्थपूर्ण बनाउने भनेको त नियमावली, विनियम र कार्यविधि हुन् । यो एक वर्षमा सबै कम भए-गरिए तर गर्नैपर्ने ती काम भएनन् । भएका केहि पनि डम्पिङ्ग साइटमा पो फालिए कि ?

सो दुरावस्था देख्दा ऐन पनि धुरु धुरु रोइरहेको होला ।

नेपालमै पहिलोपटक यस ऐनप्रति, राखेप र त्यसमा चयन हुने पदाधिकारी र सदस्यप्रति यति धेरै चर्चा—परिचर्चा, आकर्षण र प्रतिस्पर्धा कहिल्यै भएन ।

तुलनात्मक रुपमा अधिकांश व्यक्तित्वहरु आ–आफ्ना क्षेत्रमा स्थापितनै थिए । म स्वयम् पनि यो चार वर्षमा भित्रै बसेर नेपाली खेलकुदलाई केहि योगदान गरौँ भन्ने उत्साहका साथ आएको हुँ, कण्डक्टरको रुपमा । तर ड्राइभरहरु कम्जोर, सुस्त, अदक्ष र गैर जिम्मेवार पो परे कि ?

२०५१ सालदेखि अधिकांश समय एमाले र वामपन्थीकै नेतृत्व वरिपरि घुम्यो, नेपाली खेलकुद । प्रत्येक पटक “अघिल्लो पटकको जस्तो पो मन्त्री, उपाध्यक्ष, सचिव, सदस्य सचिव र सदस्यहरु” भन्ने दुर्दान्त स्थितिमा रहनु कदापि सुखद संकेत होइन ।

त्यसको प्रयोगात्मक परिक्षण र प्रमाण १४ औं साग खेलकुद हुनेछ । अस्तु !

(राखेप बोर्ड सदस्य भट्टराई नेपाल खेलकुद महासंघका प्रथम उपाध्यक्ष पनि हुन् ।)

 

umbro
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
थप समाचार
कालजयी फ्रिकिकबाट ‘कल्ट फिगर’ बनेका कार्लोस
कालजयी फ्रिकिकबाट ‘कल्ट फिगर’ बनेका कार्लोस
एनएसएलमा झापाली फुटबलको सपना
एनएसएलमा झापाली फुटबलको सपना
विदेशी लिग : सामाजिक सञ्जालमा चर्चाको खेती, बेन्चमा सीमित यात्रा
विदेशी लिग : सामाजिक सञ्जालमा चर्चाको खेती, बेन्चमा सीमित यात्रा
सम्पादकीय – जीवनरामसँग खेलकुदले खोजेको ‘आजादी’
सम्पादकीय – जीवनरामसँग खेलकुदले खोजेको ‘आजादी’
‘ओलम्पिकको साधारण सभामा विधान संशोधनमा छलफल हुदैन’
‘ओलम्पिकको साधारण सभामा विधान संशोधनमा छलफल हुदैन’
नेपालको खेलकुदमा एआईको आवश्यकता
नेपालको खेलकुदमा एआईको आवश्यकता
umbro nepal
  • ताजा समाचार
  • खेल आज
एनएसएलको चौथो संस्करण सेप्टेम्बरदेखि नोभेम्बरको बीचमा हुने
एनएसएलको चौथो संस्करण सेप्टेम्बरदेखि नोभेम्बरको बीचमा हुने
एन्फामा महिला लिग तीन महिना चल्ने
एन्फामा महिला लिग तीन महिना चल्ने
एन्फाले पहिलोपल्ट महिला फुटसल च्याम्पियनसिप आयोजना गर्ने
एन्फाले पहिलोपल्ट महिला फुटसल च्याम्पियनसिप आयोजना गर्ने
महिला फ्रेन्चाइज लिग आगामी मंसिरमा
महिला फ्रेन्चाइज लिग आगामी मंसिरमा
‘ए’ डिभिजन लिग पुसमा हुने
‘ए’ डिभिजन लिग पुसमा हुने
हट–शटहट–शट
जयरानी थारु एथलेटिक्स खेलाडी जयरानी थारु Weight kg Height ft Birthday Oct 24
  • गृहपृष्ठ
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • भलिबल
  • ट्रयाक एण्ड फिल्ड
  • मार्शल आर्ट
  • नेट गेम्स
  • खेल संस्था
  • अन्य
  • कर्पोरेट
  • विशेष कभरेज
सम्पर्क ठेगाना

कखरा पब्लिकेशन प्रा.लि

माइतीघर मण्डला, काठमाडौं

सूचना विभाग दर्ता न: १०१२/०७५-७६

समाचारको लागि:- 9851010077
[email protected]
[email protected]

विज्ञापनको लागि:- 9851085203
[email protected]

हाम्रो टीम
प्रकाशन कखरा पब्लिकेशन प्रा.लि.
प्रधान सम्पादक राजु घिसिङ
प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सजिव भट्टराई
मल्टिमिडिया प्रमुख इलिट जोशी
संवाददाता उज्वल तिमल्सिना आयुष अमन साह
प्रदेश संयोजक हिमालयन मनोज नमिन ढकाल
साग गेम्स
सोसल मिडिया
Like us on Facebook Follow us on Twitter Subscribe YouTube Channel
© 2025 खेलपाटी मिडिया प्रा.लि. All rights reserved. Site by: SoftNEP