काठमाडौं । एक समय कबड्डी नेपालको राष्ट्रिय खेल थियो । शहर भन्दा गाउँका कुनाकन्दरामा कबड्डी प्रिय थियो । राष्ट्रिय खेल भएपनि राज्यको नजरमा यसले विशेष प्राथमिकता कहिल्यै पाएन । अन्तराष्ट्रिय सहभागीताको लामो ईतिहासमा समेत यसले खासै सफलता हात पार्न सकेको छैन ।
खेलकुद संघ धेरैका लागि राजनीतिमा उक्लिन भर्याङ्ग बनेको छ । कबड्डी यस हिसावले त्यही चरित्रबाट प्रताडित छ । नेतृत्वमा जतिनै शक्तिशाली पात्र आएपनि कबड्डीले मैदानमा रंग फेर्न सकेको छैन ।
ईतिहास –
सन् १९८५ मा दोस्रो संस्करणको सागबाट कबड्डीमा नेपाल नियमित सहभागी छ । सन् १९९१ मा कोलम्बोमा भएको सागमा कबड्डी समावेश गरिएन । तर त्यसपछि हरेक संस्करणमा कबड्डी समावेश हुदै आएको छ । नेपाल समेत रहेक संस्करणमा सहभागी छ । नेपालले सन् २०१० को ढाकामा भएको सागमा कास्य जित्न सफल भएको थियो ।
सो संस्करणमा नेपालले २ कास्य पदक जितेको हो । महिला र पुरुष दुवै टिमले नेपाललाई एतिहासिक पदक दिलाएका थिए । त्योनै नेपालले कबड्डीमा हात पारेको सबैभन्दा ठुलो उपलब्धी हो ।
तयारी र लक्ष्य –
नेपालले १३ औं सागमा स्वर्णको लक्ष्य सहित अन्तिम तयारी गरिरहेको छ । साग जित्ने लक्ष्य सहित खेलाडीलाई वैदेशिक प्रशिक्षण सहितको तयारी गराईरहेको नेपाल कबड्डी संघका महासचिब विनोद प्रजापति बताउँछन् ।
‘नेपालमा मात्र नभएर खेलाडीले भारतको स्तरीय क्लबसंग मैत्रीपूर्ण खेल खेलेका छन् ।’ महासचिब प्रजापतिले भने, ’यस पटक कम्तिमा फाइनल खेल्ने विश्वास छ ।’
करिब एक महिना कबड्डीको टिमले भारतमा अभ्यास गरेको थियो ।
खेलाडी उत्कृष्ट लयमा रहेको भन्दै नतिजा समेत उत्कृष्ट निस्कने प्रजापति विश्वास गर्छन् ।
भारत माथिल्लो स्तरको टोली भएका कारण कम्तिमा फाईनल खेल्ने योजना रहेको उनी सुनाउँछन् । ‘बंगलादेश, श्रीलंका, भुटान, पाकिस्तानको स्तर हाम्रो जस्तै हो ।’ उनले भने, ’तर अन्य राष्ट्रले राम्रो तयारी नगरेको जानकारी पाएका छौं । भारतलाई हराउन सके स्वर्ण जित्न सकिन्छ भन्ने लागेको छ ।’
उनका अनुसार नेपालको बलियो पक्ष खेलाडीको मेहनत र आत्मविश्वास हो ।
‘घरेलु कोर्ट र समर्थकको साथले सागमा एतिहासिक प्रर्दशन हुने विश्वास रहेको छ ।’ उनले भने, ‘तर खेलाडीको शारीरिक बनावट अन्य देशको भन्दा भिन्न भएको कारण पछि पर्ने डर समेत छ ।’
कबड्डी टिम
पुरुष –
लालमोहर यादव
प्रविन खड्का
रञ्जित गजमेर
रामु टमटा
रामप्रसाद महतो थारु
कल्याण भुजेल
पदम बहादुर बिष्ट
बिनोद तामाङ
जय बहादुर बोहरा
प्रदीप मिजार
कुमार लामा
अजय मानन्धर
महिला –
मेनुका राजवंशी
जयन्ती बडु
मानमती बिष्ट
अनुजा कुलुङ राई
हरिना थापा
कोषमाया बस्नेत
कमला थापा
सुदा गिरी
सरिता भुजेल
रबिना चौधरी
गङ्गा धामी
कुश्तिका चौधरी
