मनोज घिमिरे ।
काठमाडौं । एसेस सिरिज इंग्ल्याण्डमा जारी छ । विश्व क्रिकेटको सबैभन्दा चर्चित सिरिज मध्यको एक एसेज सिरिजको पहिलो दिननै अष्ट्रेलियाका पुर्वकप्तान स्टिभ स्मिथले शतक बनाए ।
डेविड वार्नर र ब्यांकक्राफ्टको विकेटको विकेट गुमेपछि स्मिथ मैदान आएका थिए । त्यो समय अष्ट्रेलिया १७-२ को अवस्थामा थियो । जब उनी मैदान आए, इंग्ल्याण्डका समर्थकले एक प्रकारको पहेंलो कागज देखाए । खेलको दौरान चर्को स्वरमा उनको आगमनलाई गिल्ला गरियो । कारण, सन् २०१७ मा दक्षिण अफ्रिकासंग अष्ट्रेलियाले खेलेको टेष्टमा उनको नेतृत्वमा रहेको टिमले गरेको क्रियाकलाप मुख्य थियो ।
अष्ट्रेलियालाई विश्व क्रिकेटमा सबै भन्दा ‘प्यासिनेट’ क्रिकेट टिमको रुपमा हेर्ने गरिन्छ । जसले ‘स्लेजिंग’ (बिपक्षी खेलाडीको मानसिकतासँग खेल्न जिस्काउने, रिसाउन लगाउने) लाई सामान्य रुपमा लिने गर्छ । मैदानमा खेलले मात्र नभएर मानसिक रुपमा पनि बिपक्षीलाई कमजोर बनाउने अष्ट्रेलियाको बानीनै हो ।
यस्तै घटना सन् २०१८ मा पनि अष्ट्रेलियाले देखायो । दक्षिण अफ्रिकाविरुद्व टेस्ट सिरिज जित्न अष्ट्रेलियाले त्यो रुप देखाएका थियो ।
२४ मार्चमा सोही सिरिजको तेस्रो खेलमा अष्ट्रेलियाले अक्षम्य गल्ती गर्यो । जसलाई विपक्षी समर्थकले पटक पटक याद गर्नेछन् । र खेलाडीमाथि गिल्ला बर्साउनेछन् ।
सो खेलको तेस्रो दिनको लन्चपछि अष्ट्रेलियाका क्यामरुन ब्यान्क्राफ्टलाई आयोजक दक्षिण अफ्रिकाको ब्रोडकास्टरले मैदानमा राखिएको ठुलो टेलिभिजन स्क्रिनमा देखाए, जसमा उनले एक पहेंलो कागज लिएर बल रगड्दै थिए ।
उनले तिब्र गतिका बलरलाई पुरानो भएको बल रिभर्स ‘स्विंग’ गराउन सजिलो होस् भनेर त्यसो गरेका थिए । जसले गर्दा आफ्ना बलर बिपक्षीमाथि हाबी हुन् भन्ने उदेश्य राखिएको थियो । जुन क्रिकेटको नियम बिपरित मानिन्छ ।
टेलिभिजन स्क्रिनमा देखिएपछि ब्यान्क्राफ्टले आफ्नो हातमा रहेको पहेंलो कागजलाई ट्राउजरमा लुकाउने प्रयास गरे ।
यसक्रममा आइसीसीले ब्यान्क्राफ्ट र तत्कालिन कप्तान स्टिभ स्मिथलाई एक/एक खेलमा प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गर्यो ।
तर क्रिकेट अष्ट्रेलिया त्यसमै रोकिएन, उसले आफैले एउटा समिति बनाएर छानबिन थाल्यो । सो छानबिन टिमले स्याण्डपेपर (पहेंलो कागज) प्रयोग गर्दै बललाई बिगार्न खोजेको कारण आफ्ना मुख्य खेलाडी स्मिथ र डेविड वार्नरलाई १/१ बर्ष तथा ब्यान्क्राफ्टलाई ९ महिना अन्तराष्ट्रिय क्रिकेटबाट प्रतिबन्ध लगायो ।
आइसीसीले कुनै कारबाहीनै नगरेका डेविड वार्नरनै प्रमुख योजनाकार भएको निष्कर्श क्रिकेट अष्ट्रेलियाले निकाल्यो । कप्तान स्मिथले समेत घटनाका बारेमा आफु पुर्व जानकार रहेको स्विकारे ।
घटनापछि स्मिथले १ बर्ष अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट खेल्न पाएनन् । सन् २०१९ मा इंग्ल्याण्डमा भएको विश्वकप अगाडीमात्र उनी टिममा परेका थिए । जहाँ उनले केही महत्वपुर्ण ईनिङ्स खेले ।
फाइनलमा बाउन्ड्रीका आधारमा आयोजक इंग्ल्याण्डले न्युजिल्यान्डलाई पराजित गर्दै उपाधी जितेको थियो । अष्ट्रेलिया भने सेमिफाइनलमा आयोजकसँग पराजित भएको थियो ।
स्मिथलाई सिमित ओभर भन्दा पनि टेस्ट क्रिकेटका महत्वपुर्ण र समकालिन पुस्ताका सबै भन्दा उत्कृष्ट खेलाडी मानिन्छ । सामान्य खेलाडीको भन्दा फरक ब्याटिङ शैली भएका स्मिथले सो घटनापछि मनपर्ने फर्म्याटको क्रिकेट खेल्न पाएनन् ।
उनलाई अर्को टेस्ट खेल्न करिब करिब १८ महिना नै कुर्नुपर्यो । तर उनी जवाफ दिन चाहन्थे, मैले टेष्ट क्रिकेट हैन, टेष्ट क्रिकेटले मलाई मिस गरेको थियो भनेर ।
सिरिजको पहिलो दिनमा उनले १ सय ४४ रनको महत्वपुर्ण ईनिङ्स खेलेका थिए ।
माथिल्लो क्रमका अन्य खेलाडी चल्न नसकेपछि अष्ट्रेलिया कुनै समय ११२-८ को स्थितीमा थियो । तर उसले अन्तिम विकेट गुमाउँदा अष्ट्रेलियाको खातामा २ सय ८४ रन थियो । २ सय १९ बलको सामाना गरका स्मिथले १६ चौका र २ छक्का हाने । उनले कुनैपनि समय विपक्षी बलरलाई आफुमाथि हाबी हुन दिएनन् ।
स्मिथलाई नवौ विकेटका लागि पिटर सिड्डेलले ८५ बलमा ४४ रन बनाउँदै ८८ रनको साझेदारी गरे । अन्तिम विकेटको लागि नाथन लायनले १२ रनमा अविजित रहँदै ७४ रनको साझेदारी निर्माण गरे।
उनी त्यसमै रोकिएनन् । इंग्ल्याण्डलले पहिलो ईनिङ्समा ३ सय ७४ रन बनाएर ९० रनको अग्रता लिएको थियो । स्मिथले पुन १ सय ४२ रनको महत्वपुर्ण ईनिङ्स खेल्दै शानदार पुनरागमनको पुष्टि गरे ।
स्मिथले टेस्ट क्रिकेटमा १ सय १९ ईनिङ्स खेल्दै ६२ दशमलव ९६ को औसतमा ६ हजार ४ सय ८५ रन बनाएका छन् । जसमा २५ शतक र २४ अर्धशतक छ । उनले डन ब्रेडमेनपछी टेस्ट क्रिकेटमा सबैभन्दा छिटो २५ शतक बनाएका छन् । उनको औसतपनि ब्रेडमेनको दोस्रो धेरै रहेको छ ।
यसलेपनि देखाउँछ, स्मिथ कत्तिको उम्दा खेलाडी हुन भनेर ।